Запісы катэгорыі: Публіцыстыка
Алесь Карлюкевич. Поколение друзей: Туркменские встречи
Назови сегодня кому-либо из литературной молодежи Беларуси эти имена ― с недоумением пожмут плечами. А то, может быть, и вообще широко откроют глаза: зачем, мол, вспоминать никому не известных или совсем забытых поэтов, прозаиков… Тех, кто никаким образом с нашими национальными историей, литературой не сопричастны…
Г.Солонец. Сколько стоит орден деда
Сколько стоит орден деда,
или О том, почему государственные награды продаются у нас оптом и в розницу как обычный товар
…По средам в фойе столичного Дворца культуры и спорта железнодорожников яблоку негде упасть. Вокруг столиков-лотков идет бойкая торговля орденами и медалями, предметами старины, представляющими неподдельный интерес для коллекционеров. Первое, что бросилось в глаза, — ордена Ленина и Октябрьской Революции. Любопытно, сколько стоят сегодня высшие награды СССР?
– Как сторгуемся,— неопределенно отвечает мужчина средних лет. — Но меньше чем за полторы тысячи «баксов» Ленина не отдам. Орден настоящий, с документами, в хорошем состоянии. А если хотите муляж, то берите за 60 тысяч «наших». За «Октябрьскую Революцию» прошу 400 долларов.
З.Прыгодзіч. Постаці. З цэлым народам гутарку весці. Адам Мальдзіс (урывак)
Прызнацца, я нават у пэўнай разгубленасці: як ахарактарызаваць гэтага няўрымслівага, шматграннага, шматаблічнага чалавека? Хто ён, Адам Мальдзіс?
Журналіст? Канечне. Пра гэта нават запісана ва ўніверсітэцкім дыпломе. Дый пачынаў свой працоўны шлях з раённай газеты, у якой чэсна і добрасумленна адслужыў тры гады. Пасля шмат гадоў рэдагаваў штомесячны бюлетэнь «Кантакты і дыялогі», серыйны зборнік «Вяртанне». Цяпер – супрацоўнік вядомага тыднёвіка «Голас Радзімы», аглядальнік газеты «СБ. Беларусь сегодня».
А.Карлюкевіч. Літаратурнае пабрацімства. Беларусь-Туркменістан (урывак)
ШМАТ гадоў, дзесяцігоддзяў і нават ужо стагоддзяў злучаны паміж сабою дзве культуры, дзве літаратуры — беларуская і туркменская. Здавалася б, адлегласць паміж Беларуссю і Туркменістанам немалая — тысячы кіламетраў, мовы настолькі далёкія адна ад адной, што і вузельчыкаў ніякіх агульных няма зусім, але вось цягне лес да гор, азёры — да пустыні, пяску. Цягнуцца адзін да аднаго розныя менталітэты, розныя па рэлігіі людзі цягнуцца адзін да аднаго. І шмат якія факты — яркае таму пацвярджэнне. Узгадаем хаця б некаторыя з іх…
Алесь Карлюкевіч. З клецкай Сіняўкі
Сіняўка – вядомае на Міншчыне паселішча. Вёска ў Клецкім раёне. На скрыжаванні дарог на Клецк, Ганцавічы. Слуцк, Івацэвічы. Вядомасць сваю мае з канца 15 стагоддзя. Знаходзілася ў складзе Клецкага княства. З 1515 года мястэчка, уласнасць каралевы Боны Сфорца. Гістарычнае, адным словам, паселішча.
23 верасня 1883 года ў мястэчку, якое тады з’яўлялася воласцю Слуцкага павета, нарадзіўся Сяргей Іванавіч Сяргель. Можна толькі здагадвацца, якім было дзяцінства хлопчыка. Бацька, Іван Сяргель, працаваў валасным пісарам. Пасада з невялікіх. А калі яшчэ чалавек сумленны, то пры ёй адно толькі і нястачу мець будзеш.
А.Карлюкевіч. Падарожжа ў Паплавы: пісьменнік-натураліст Рыгор Ігнаценка
На Міншчыне, у Бярэзінским раёне, жыве пісьменнік-прыродазнаўца Рыгор Канстанцінавіч Ігнаценка. Першая яго кніга, адрасаваная дзецям, пабачыла свет у 1964 годзе і называлася яна – “Лясныя тынкоўшчыкі”.
Рыгор Ігнаценка… Мне і раней шмат гаварыла гэта прозвішча. Знаёмае са старонак “Вясёлкі”, “Піянера Беларусі” ( цяперашняя “Раніца”)… Ды што там – з “Вясёлкі”… З “Буквара”, які, здаецца, яшчэ нядаўна гартаў разам з дачкою-першакласніцай, знаёмае… Яго, Рыгора Ігнаценкі, кароткія апавяданні пра звяроў і птушак, лірычныя “фатаграфічныя” абразкі, прынесеныя з лесу, прырэчнага лугу, і мяне хвалявалі бы тое дзіця.
Даўно ведаючы, што любімы мной пісьменнік-натураліст жыве ў бярэзінскіх Паплавах, даўно хацеў і сустрэцца з ім. І неяк усё ж выправіўся. У дарозе, скінуўшы за Чэрвенем мінскую стому, узгадваю назвы кніг Рыгора Ігнаценкі: “Лясныя тынкоўшчыкі”, “Урок у лесе”, “Ластаўчына затока”, “Рабчыкі спяваюць”, “На заечых сцежках”, “Дзе матылькі зімуюць”, “Бярозавы шэпт”, “Карабель вясны”, “У зімовым садку”… Прыгожыя цёплыя назвы!..
Міхась КЕНЬКА. МОЙ КНІГАЗБОР
Кнігі былі ў нашай вясковай хаце яшчэ да дня майго нараджэння ў 1947-м годзе. Іначай як бы яно выйшла, што пупавіну мне абразалі не на чым іншым, а на кнізе. Мама казала, што гэта быў спосаб паўплываць на мой лёс: каб жыццё было звязана з чытаннем. Што цікава — так яно і сталася. Але якая кніга упершыню, хай сабе фізічна, судакранулася са мной, я так і не ўведаў. Мабыць, яе ўзялі ў маёй старэйшай сястры Ксені, на той час школьніцы. У мамы быў толькі малітоўнік, у таты — дапаможнікі, звязаныя з чыгуначнай справай — «Руководство бригадира пути», «Семафоры», «Путеукладочные машины».
Чытаць я навучыўся рана, яшчэ да школы. Першая прачытаная кніжка — казка «Лёгкі хлеб». Гэтае выданне я расшукаў пазней і паставіў на паліцу на ганаровае месца. Але ў дзяцінстве сваіх кніжак у мяне пэўны час не было: застаўшыся адна з двума дзецьмі (пасля смерці таты) мама ашчаджала грошы. Карыстаўся напачатку кніжкамі сястры. Яны стаялі на этажэрцы з чатырма палічкамі. З гэтай этажэркі і пачаўся мой кнігазбор. На ёй часта стаялі кнігі, узятыя са школьнай бібліятэкі, самыя любімыя я доўга трымаў, не хацелася здаваць. Сярод іх была аповесць Міхася Лынькова «Міколка-паравоз», яна была надзвычай блізкай мне як сыну чыгуначніка.
П.ЖУКОВ. Сворованное детство
ВЕСНА сорок четвертого года выдалась затяжной. Если верить календарю, уже вовсю хозяйничал апрель, однако на улице остро чувствовалось зябкое дыхание зимы. И хотя в низовьях полей и перелесков после нескольких солнечных дней начала собираться талая вода, кое-где даже зажурчали несмелые ручейки, все вокруг было укрыто снегом. Правда, местами он заметно подтаял, сиротливо оголив макушки взгорков, черных холмиков, нарытых с осени кротами. С мглистым рассветом над хуторами, беспорядочно рассеянными от леса в сторону Выголовичей, к небу потянулись причудливо извитые, словно сказочные беловатые драконы, столбы дыма. Приглушенную тишину весеннего утра в округе изредка нарушали запоздалые петухи, незлобный лай собак, да пронзительный скрип несмазанного колодезного коловорота. Управившись немного по хозяйству, Иван Ракита засобирался на станцию в Княгинин — подходил установленный оккупантами срок сдачи масла за наличие в хозяйстве коровы. И попробуй не сдай вражеский оброк — вмиг останешься без Ромашки, приедут и заберут. Немцы шутить не любят. А без коровы ой, как непросто растить детей, сводить концы с концами, особенно когда молодая семья еще не стала на ноги. В прошлое воскресенье Иван с Лидой справили крестины, в их семье к шестилетней Лили прибавилась еще одна девочка — Фаина. Своего дома они пока не имели, ютились в родительской пятистенке вместе с матерью и братом Ивана Александром. А у того своя семья — сынок Алёша да дочурка Милка, жена Софья была беременна третьим. Однако старались жить дружно, не устраивали людям на смех словесные перепалки по неизбежным в такой ситуации бытовым пустякам, помогали один одному. Тем более, что Иваново семейство готовило для себя отдельное гнёздышко. Уже стояли на его участке земли хозяйственные постройки, а невдалеке от них — из отборного леса просторный бревенчатый дом. Сомшенный, оставалось накрыть соломой, вставить изготовленные по заказу плотником окна и двери, смастерить печь.